Wanneer mag een huiszoeking?

1. De huiszoeking met toestemming

De bewoner van een woning kan toestemming geven voor het uitvoeren van de huiszoeking. Deze toestemming moet uitgaan van het "hoofd van het huis" of, wanneer deze afwezig is, van elk ander persoon die aanwezig is. Let wel, de persoon die toestemming moet geven, moet het genot hebben van de woning. Dit kan dus de eigenaar zijn, maar ook de huurder, onderhuurder, vruchtgebruiker,... Deze persoon kan ook een familielid zijn die toezicht hield op het huis wanneer de bewoner weg was.

De toestemming houdt in dat de woning doorzocht kan worden naar alle mogelijke bewijzen van misdrijven. Wanneer de politie bijvoorbeeld op zoek zou zijn naar drugs, maar tijdens de huiszoeking verboden wapens zou aantreffen, kunnen zij hiervoor tevens een proces-verbaal opmaken.

Let wel, je kan enkel rechtsgeldig toestemming geven wanneer je voorafgaand, vrij en met kennis van zaken met een huiszoeking hebt ingestemd. Wanneer een huiszoeking zou zijn uitgevoerd zonder geldige toestemming, kan dit als een "procedurefout" worden beschouwd. De vaststellingen tijdens zo'n huiszoeking gedaan, mogen niet aan het strafdossier worden gevoegd.

2. De huiszoeking met huiszoekingsbevel door de onderzoeksrechter

Een huiszoeking kan tevens op bevel van een onderzoeksrechter. Enkel de onderzoeksrechter of de gerechtelijke politie kan de huiszoeking uitvoeren. Een huiszoeking met bevel van de onderzoeksrechter kan enkel plaatsvinden tussen 05u00 ’s morgens en 21u00 ’s avonds. De praktijk leert ons dat een huiszoeking meestal vanaf 05u00 ’s morgens plaatsvindt.

Ook een huiszoeking op bevel van een onderzoeksrechter is aan strikte voorwaarden onderworpen. Zo moet het huiszoekingsbevel correct vermelden waar de huiszoeking zal plaatsvinden. Ook moet worden vermeld waarom de huiszoeking wordt uitgevoerd. De politiediensten zullen naar bewijsmateriaal op zoek gaan die te maken hebben met het op het bevel vermelde misdrijf. Wanneer toevallig bewijzen gevonden worden die met andere strafbare feiten te maken hebben, moet de onderzoeksrechter het Openbaar Ministerie hiervan inlichten. Het Openbaar Ministerie zal beslissen of de onderzoeksrechter tevens een onderzoek naar de nieuwe feiten moet voeren.

3. De huiszoeking op heterdaad

De huiszoeking op heterdaad is enkel mogelijk wanneer er snel gehandeld moet worden en politiediensten niet kunnen wachten op een huiszoekingsbevel van de onderzoeksrechter. Een huiszoeking bij heterdaad veronderstelt dus een huiszoeking tijdens of onmiddellijk na vaststelling van strafbare feiten. Het strafbaar feit of het misdrijf wordt dus ontdekt op het moment zelf of direct erna. Deze kan dus ook plaatsvinden in de ‘nachtelijke uren’, tussen 21u00 ’s avonds en 05u00.