Men spreekt van een bouwovertreding, wanneer de uitvoering van de vergunde plannen of het gebruik van (delen van) het gebouw strijdig is met de vergunning of de wetgeving ter zake, of wanneer een bestaand gebouw zonder voorafgaande vergunning verbouwd of zelfs herbouwd wordt of van functie verandert.
Soms is een gebouw niet uitgevoerd volgens de oorspronkelijke bouwvergunning. Het is bijvoorbeeld langer, breder of hoger dan eerst aangevraagd. Misschien werd het in andere materialen opgetrokken dan aanvankelijk gemeld, met andere gevelopeningen of een gewijzigde dakvorm. Het kan ook zijn dat er uiterlijk geen verschil is, maar dat het pand voor iets anders gebruikt wordt dan oorspronkelijk vergund: een bedrijfshal in industriezone bijvoorbeeld die als residentiële woning werd ingericht, of een huis met twee appartementen in een zone of verkaveling waar enkel eengezinswoningen toegelaten zijn.