Woon je feitelijk samen met je partner en komt er een einde aan je relatie? Wat nu?

Het beëindigen van een feitelijke samenwoning kan een moeilijk en emotioneel proces zijn. De wet regelt het einde van een feitelijke samenwoning niet, omdat het wordt beschouwd als een persoonlijke aangelegenheid. Elk van de partners heeft de vrijheid om de samenwoning op elk moment te beëindigen zonder voorwaarden of procedures. Het is ook niet mogelijk om vooraf afspraken te maken die het einde van de samenwoning bespreken of verbieden. Dit komt omdat de status van de persoon wettelijk wordt vastgesteld en de mens niet onderhevig kan zijn aan handel. Daarom kunnen er geen beperkingen worden opgelegd aan de persoonlijke vrijheid van de persoon.

Wanneer een feitelijke samenwoning eindigt, bestaat er geen wettelijke verplichting voor een partner om alimentatie te betalen aan de andere partner. Het statuut van feitelijk samenwonende brengt geen rechten en plichten met zich mee. In de meeste gevallen wordt ook geen aanvaarding gegeven van een natuurlijke verplichting om elkaar te onderhouden.

Als een feitelijke samenwoning eindigt, zijn er een aantal procedurele mogelijkheden beschikbaar. In gevallen van een verstoorde gezinssituatie is het niet mogelijk om dringende voorlopige maatregelen aan te vragen bij de familierechtbank zoals mogelijk is voor gehuwden en wettelijk samenwonenden. Wel is het mogelijk om dringende voorlopige maatregelen aan te vragen met betrekking tot gemeenschappelijke kinderen.

Een partner die uit de woning is gezet of moet ontvluchten, kan in geval van "absolute noodzakelijkheid" eenzijdig verzoeken om aanstelling van een sekwester. De sekwester kan goederen recupereren die onbetwist voor de partner of hun verblijvende kinderen zijn bedoeld.

Een andere optie is om gebruik te maken van de gewone kortgedingprocedure om te proberen een uitspraak bij voorraad van de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg te verkrijgen, die de andere partner uit het pand kan verwijderen en bepaalde beslissingen kan nemen over de kinderen en goederen.

Kan ik schadevergoeding krijgen als mijn partner de relatie beëindigt zonder reden? Schadevergoeding voor beëindiging van feitelijke samenwoning is uitzonderlijk en alleen mogelijk wanneer de omstandigheden waaronder de beëindiging plaatsvond, juridisch verkeerd zijn, bijv. door misbruik van gezag, bedrieglijke verleiding. Schadevergoeding komt zelden voor.